Zombi virusi iz permafrosta mogu zvučati kao zaplet horor filma, ali su prava pretnja javnom zdravlju dok se Arktik otapa zbog klimatske krize.
Naučnici su oživeli drevne viruse iz permafrosta i otkrili da još uvek mogu zaraziti žive jednoćelijske amebe.
Iako je nejasno mogu li ovi virusi zaraziti životinje ili ljude, istraživači tvrde da bi viruse permafrosta trebalo smatrati pretnjom javnom zdravlju.
Permafrost je sloj tla koji ostaje potpuno zamrznut tokom cele godine, pokrivajući 15 posto zemlje na severnoj hemisferi. Međutim, zbog ljudskih aktivnosti globalne temperature rastu što dovodi do brzog topljenja permafrosta.
Ovaj fenomen otkriva mnoštvo drevnih relikvija od virusa i bakterija do vunastih mamuta i besprekorno očuvanog pećinskog medveda.
Oživljavanje "zombi virusa"
Francuski profesor Jean-Michel Claverie je 2014. godine počeo objavljivati istraživanja o oživljavanju drevnih virusa ili “zombi virusa“, kako ih on naziva.
Pronašao je sojeve smrznutog virusa na nekoliko lokacija permafrosta u Sibiru.
Najstariji soj, star 48.500 godina, potiče iz uzorka tla iz podzemnog jezera, dok su najmlađi uzorci stari 27.000 godina.
Jedan od mladih uzoraka otkriven je u lešu vunastog mamuta.
Claverie i njegov tim uspeli su oživeti nekoliko novih sojeva "zombi virusa" i otkrili da svaki od njih još uvijek može zaraziti uzgojene amebe.
Rekao je da ovo treba smatrati i naučnom zanimljivošću i pretnjom po javno zdravlje.
Rizik od drevnih bakterija
Nisu samo virusi. Drevne bakterije se takođe mogu osloboditi i reaktivirati po prvi put nakon dva miliona godina kako se permafrost otapa.
Naučnici smatraju da se to dogodilo, kada su se 2016. godine u Sibiru pojavile epidemije bakterijske infekcije antraksa kod ljudi i irvasa.
Prema Claverieju, to može biti “neposredniji problem javnog zdravlja“.
Trenutna istraživanja o zamrznutim virusima poput Claveriejevog "zombi virusa" pomažu naučnicima da shvate više o tome kako ovi drevni virusi funkcionišu i da li mogu potencijalno zaraziti životinje ili ljude.
Njihovi nalazi jasno pokazuju da je ključno preuzeti mere za rešavanje klimatske krize, kako bi se sprečilo oslobađanje drevnih virusa i bakterija iz permafrosta, što bi moglo imati ozbiljne implikacije na globalno javno zdravlje.
