Ovisnost o mobilnim telefonima povezana sa slabijom samokontrolom

Većina ljudi koji žive u industrijski razvijenim zemljama ima mobilne, odnosno pametne telefone. Strah od života bez pametnog telefona, poznat kao "nomofobija", već odavno je postao društveni problem.

Istraživanja pokazuju da su kod ljudi koji imaju razvijenu ovisnost o mobilnim telefonima zabilježeni viši nivo usamljenosti i manjak samokontrole.

Nadalje, ljudi koji su ovisni o pametnim telefonima vjerovatno će doživjeti simptome osamljivanja kada im je upotreba telefona ograničena.

Istraživači Rosa Fabio, Alessia Stracuzzi i Riccardo Lo Faro istraživali su povezanost između upotrebe pametnog telefona i poremećaja u ponašanju i kognitivnoj samokontroli.

Ovi istraživači su u studiji analizirali 111 učesnika, starosne dobi od 18 do 65 godina. Dvadeset osam posto učesnika bili su studenti, a 78 posto radnici.

Podaci o telefonu svakog učesnika preuzeti su putem “SocialStatsApp”, koji pruža informacije o korištenju TikToka, Facebooka, Instagrama i WhatsAppa.

Skala ovisnosti o pametnim telefonima

Skala ovisnosti o pametnim telefonima – kratka verzija (SAS-SV) korištena je za određivanje rizika ovisnosti o pametnim telefonima i ozbiljnosti ovisnosti svakog učesnika. Učesnici su također odgovarali na pitanja o kratkoj verziji Indeksa opšteg psihološkog blagostanja.

Studija se sastojala od tri faze: faze prije testiranja, eksperimentalne faze i faze nakon testiranja. Za fazu prije testiranja Fabio i ostali naučnici su procijenili osnovnu upotrebu pametnog telefona kod svakog učesnika putem aplikacije SocialStatsApp.

Za eksperimentalnu fazu učesnicima je naloženo da ograniče upotrebu pametnih telefona na jedan sat dnevno tokom tri uzastopna dana. Za fazu nakon testiranja učesnicima je bilo dozvoljeno da koriste pametne telefone kako žele sedam uzastopnih dana.

Dan prije i poslije eksperimentalne faze učesnicima su procjenjivani radna memorija, pažnja, izvršna kontrola, vrijeme slušne reakcije, vrijeme vizuelne reakcije, sposobnost inhibicije motoričke reakcije i inhibicija ponašanja.

Rezultati istraživanja

Rezultati studije pokazuju da su učesnici koji su imali viši nivo ovisnosti o pametnim telefonima imali veći procenat neusaglašenosti.

Učesnici s višim nivoom ovisnosti o pametnim telefonima provodili su više vremena koristeći telefone u sve tri faze, čak i kada su dobili instrukcije da ograniče korištenje pametnih telefona tokom eksperimentalne faze.

Rezultati također pokazuju da su učesnici s višim nivoom ovisnosti o pametnim telefonima imali tendenciju da ispoljavaju lošiju radnu memoriju, vrijeme vizuelne reakcije, vrijeme auditivne reakcije, sposobnost inhibicije motoričke reakcije i inhibiciju u ponašanju u poređenju sa učesnicima s nižim nivoom ovisnosti o pametnim telefonima.

Nije bilo značajnih razlika u performansama u smislu ovih mjera za svakog učesnika između faze prije i faze nakon testiranja.

Također, učesnici s višim nivoom ovisnosti o pametnim telefonima postigli su niže rezultate u Indeksu opšteg psihološkog blagostanja.

Niži nivo samokontrole

Fabio i ostali istraživači koji su radili na istraživanju tvrde da njihova otkrića pokazuju da ljudi s visokim nivoom ovisnosti o pametnim telefonima pokazuju niži nivo samokontrole. Smatraju da loša samoregulacija može imati negativne posljedice na svakodnevni život ljudi, kao što su nedostaci u kognitivnim zadacima i sporije vrijeme reakcije.

Istraživači ističu da ljudi s nižim nivoom ovisnosti o pametnim telefonima imaju bolju percepciju svog općeg blagostanja i kvaliteta života, s obzirom da su ovi učesnici pokazali niži nivo odugovlačenja u ponašanju kao i manji strah od usamljenosti.

Ograničenje istraživanja može biti to što su neki od prvobitnih učesnika napustili studiju kada su saznali da će morati da ograniče upotrebu pametnog telefona na jedan sat dnevno tri dana uzastopno, tako da možda nisu potpuni podaci ljudi sa vjerovatno veoma visokim nivoom ovisnosti o pametnim telefonima.

Istraživači stoga preporučuju da buduća istraživanja trebaju posebno obratiti pažnju na osobe s visokim nivoom ovisnosti o pametnim telefonima i njihove efekte odvikavanja.

Istraživanje je objavljeno pod naslovom “Problematic Smartphone Use Leads to Behavioral and Cognitive Self-Control Deficits“ (Problematično korištenje pametnih telefona dovodi do poremećaja u ponašanju i kognitivnoj samokontroli).