Transport nafte i gasa: Najduži cjevovodi u svijetu

Najduži cjevovod na svijetu za transport prirodnog gasa je gasovod Zapad – Istok dužine 8.707 kilometara.

Gasovodom Zapad – Istok upravlja PetroChina, koja ima 72,26 posto udjela u PetroChina Pipelinesu. Sastoji se od glavnog debla (faza I) i osam grana. Faza I povezuje gasna polja Tarimskog basena u Xianjingu sa najvećim kineskim gradom Šangajem, koji se proteže na 4.000 kilometara. Gasovod prolazi kroz čak 66 gradova u deset provincija, a gas se koristi za proizvodnju električne energije u delti rijeke Jangce.

Gasovod, koji je prvobitno imao kapacitet da zadrži 12 milijardi kubnih metara prirodnog gasa godišnje, proširen je na 17 milijardi kubnih metara u 2007. godini. Izgrađeno je deset novih gasnih kompresorskih stanica da se može prihvatiti dodatni gas. Ukupna vrijednost projekta procijenjena je na 5,7 milijardi dolara.

Potom slijedi Gasovod nacionalnog ujedinjenja (GASUN) u Brazilu, čija dužina iznosi 4.989 kilometara. Gasovod koji je još u izgradnji povezaće gasovod Gasbol u Boliviji sa sjevernim amazonskim i sjeveroistočnim brazilskim saveznim državama. Sa ukupnom dužinom od skoro 5.000 kilometara, prva faza naftovoda proteže se 2.260 kilometara od Mato Grosso do Sula u centralnom Brazilu do države Maranhao, prolazeći kroz glavni grad Braziliju. Izgradnja gasovoda je počela 2006. godine.

Gasovod Gasbol povezuje bolivijske rezerve u regiji Rio Grande sa Porto Alegreom na jugoistočnoj obali Brazila, proteže se 3.150 kilometara preko dva gasovoda, sa maksimalnim kapacitetom od 11 milijardi kubnih metara prirodnog gasa. Očekuje se da će cijeli projekat biti završen 2026. godine, a koštat će oko 2,48 milijardi dolara.

Gasovod Jamal – Evropa, dužine 4.196 kilometara, povezuje rezerve prirodnog gasa zapadnog Sibira u Rusiji sa Austrijom, a proteže se preko Rusije, Bjelorusije, Ukrajine i Slovačke. Jamal II preusmjerava gas iz Bjelorusije preko Poljske u Austriju.

Prečnika 142 cm, Jamal – Evropa se smatra najširim gasovodom na svijetu, koji može da prenosi 33 milijarde kubnih metara prirodnog gasa kroz 14 kompresorskih stanica. Većina gasovoda, koji prolazi kroz Rusiju, u vlasništvu je nacionalnog energetskog giganta Gazproma.

Na listi najdužih cjevovoda nalazi se i Transsaharski gasovod dužine 4.127 kilometara. Planirano je da se Transsaharski gasovod, koji je još u fazi razvoja, proteže u dužini od 4.127 kilometara od Nigerije, zemlje bogate gasom na moru i kopnu, do gasnih polja Hassi R'Mel u sjevernom Alžiru. Odatle se dijeli na tri odvojena cjevovoda namijenjena evropskom tržištu.

Kada bude završen, gasovod će transportovati oko 30 milijardi kubnih metara gasa preko pustinje Sahare. Procjenjuje se da će ukupno trebati oko 13 milijardi dolara za izgradnju cjevovoda i gasnih sabirnih stanica.

Najduži naftovodi u svijetu

Najduži cjevovod na svijetu za transport sirove nafte je naftovod Istočni Sibir – Pacifik, dužine 4.857 kilometara. Naftovod Istočni Sibir – Pacifik (ESPOOP) je projekat kojim upravlja ruska kompanija za transport nafte Transneft. Izgradnja naftovoda počela je 2006. godine u blizini grada Tajšeta u Irkutskoj oblasti u centralnom Sibiru, a povezaće Tajšet sa Kozminom na istočnoj obali Sibira kroz dva gasovoda povezana u Skovorodinu blizu sjeverne kineske granice.

Rusija je 2009. godine potpisala ugovor s Kinom o izgradnji odvojenog kraka naftovoda, koji bi mogao snabdjeti Kinu sa 15 miliona tona nafte, ili 300.000 barela, dnevno do 2029. godine, u zamjenu za zajam od 25 milijardi dolara Transnjeftu i Rosnjeftu za razvoj cjevovoda i naftnih polja. Rusija je počela da izvozi naftu u Kinu u januaru 2011. godine.

Potom slijedi naftovod Druzhba, čija dužina iznosi 4.000 kilometara. Za naftovod Druzhba se kaže da je jedan od najdužih naftovoda u svijetu koji je trenutno završen. Druzhba ide od Almetjevska u centralnoj Rusiji do Schwedta u sjevernoj Njemačkoj, uključujući 20 pumpnih stanica na putu.

Izgradnja gasovoda koštala je oko 5,92 miliona dolara i sastoji se od skoro 730.000 tona cijevi. Ima maksimalni kapacitet od 1,2 do 1,4 miliona barela nafte dnevno, a ranije se radilo i na povećanju tog kapaciteta na dionici između Bjelorusije i Poljske.

Na listi najdužih naftovoda je i Keystone dužine 3.456 kilometara. Od terminala Keystone Hardisty u Alberti u Kanadi do čvorišta naftnog terminala Patoka u Illinoisu u Sjedinjenim Američkim Državama naftovod Keystone transportuje do 830.000 barela nafte dnevno.

Od njegove izgradnje, završene su još dvije faze, koje zapravo povezuju Albertu sa Hustonom u Teksasu, kroz tačke spajanja u Steele Cityju u Nebraski i Cushing u Oklahomi.

Četvrta faza, poznata kao Keystone XL, dizajnirana je da poveže Albert sa Steele Cityjem, kraćom rutom kroz Morgan u Montani. Međutim, ova faza je pogođena s nekoliko odlaganja zbog protesta ekoloških grupa i američke Agencije za zaštitu okoliša zbog osjetljivog terena i povećanog rizika od izlijevanja nafte.

Naftovod Kazahstan – Kina, čija dužina iznosi 2.798 kilometara, povezuje Atirau na kazahstanskom Kaspijskom moru sa Xianjingom u centralnoj Kini. Smatra se da je to prvi kineski naftovod za direktni uvoz nafte iz centralne Azije, koji prenosi 20 miliona tona nafte, ili 142 miliona barela godišnje.

Naftovod se snabdijeva iz naftnih polja regije Aktobe i polja Kumkol u Kazahstanu, kao i iz priobalnog polja Kashagan u Kaspijskom moru. Također se koristi za transport nafte iz zapadnog Sibira u Rusiji do naftnog terminala Atasu u regionu Karaganda u Kazahstanu.