Jeste li se ikada zapitali koliko je sigurno nebo iznad regije?
Iako se putovanje avionom danas smatra najsigurnijim načinom transporta, ponekad se i na ovim putovanjima dešavaju nesreće i propusti.
U nastavku podsjećamo na neke od najsmrtonosnijih avionskih nesreća koje su se desile u regiji. Neke nesreće prouzrokovane su mehaničkim kvarovima, ljudskom greškom ili klimatskim uslovima, dok za druge nikad neće biti potpuno razjašnjeno kako su se dogodile.
10. septembar 1976, Vrbovac, Hrvatska
Najveća avionska nesreća u Hrvatskoj dogodila se u naselju Vrbovac nedaleko od Zagreba.
U zraku su se sudarili avioni Trident British Airwaysa i DC-9 jugoslavenske kompanije Inex-Adria, dok su letjeli brzinom 900 km/h.
Nesreća se desila u 11:14 sati 10. septembra 1976. godine. Hawker Siddeley Trident 3B kompanije British Airways bio je na letu 476 s londonskog aerodroma Heathrow prema Yesilkoyu (Istanbul, Turkiye), dok je Douglas DC-9 kompanije Inex-Adria Aviopromet bio na letu 550 od Splita prema aerodromu Keln – Bonn (Njemačka).
Poginulo je svih 176 putnika i članova posade oba aviona i upravo zbog toga ovo se smatra najsmrtonosnijim dotadašnjim sudarom aviona u zraku.
Kontrola zračnog saobraćaja u Zagrebu proglašena je odgovornom.
23. maj 1971, Krk, Hrvatska
Bilo je 19:45 sati 23. maja 1971. godine kada je, zbog oluje i turbulencija, na pistu pao Aviogenexov Tupoljev 134, na letu iz Londona.
Problemi su počeli četiri kilometra prije slijetanja. Iznad aerodroma, avion je ušao u područje jake kiše i turbulencije, što je povećalo brzinu aviona.
Avion je udario u stazu s desnim stajnim trupom pri brzini 260 km/h, prelomio se, te desnim krilom udario u stazu, pri čemu se krilo otkinulo.
Svi putnici i posada preživjeli su početni udar, ali nisu preživjeli dim i vatru koja se pojavila u unutrašnjosti aviona.
Problem je nastao zbog vrata koja su u tom trenutku bila blokirana ili im se nije moglo prići zbog vatre, tako da ni oni koji su pokušavali pronaći izlaz nisu imali kako pobjeći. Preživjelo je pet ljudi, dok su svi ostali umrli od gušenja ili su izgorjeli – njih 78.
26. januar 1972, Srbska Kamenice, Čehoslovačka
Na letu Stockholm – Beograd eksplodirao je JAT-ov Douglas DC-9. Avion, koji je bio na liniji Stockholm - Kopenhagen - Zagreb - Beograd, pao je s visine 10.050 metara u blizini sela Srbske Kamenice u tadašnjoj Čehoslovačkoj.
Od 28 osoba - 23 putnika i pet članova posade je poginulo.
Pad s visine 10.160 metara preživjela je samo stjuardesa Vesna Vulović, koja drži Guinnessov rekord u najvećem padu bez padobrana.
Vlasti obje države provele su zajedničku istragu u kojoj je utvrđeno da je za rušenje aviona kriva postavljena bomba.
19. oktobar 1964, Beograd, SFRJ
U nesreći na obroncima Avale nastradala je cijela delegacija tadašnjeg Sovjetskog Saveza, nakon što je sovjetski Iljušin Il-18 udario u vrh planine.
Avion sa sovjetskom vojnom delegacijom posljednji put je viđen na radarskom ekranu kontrole letenja u 11:34 sati i potom je nestao.
Delegacija je bila na putu za Beograd na proslavu 20 godina od oslobođenja u Drugom svjetskom ratu.
Identitet poginulih bilo je nemoguće utvrditi jer su tijela bila ugljenisana.
Poginulo je 18 osoba.
Uzrok nesreće nije nikada utvrđen.
26. februar 2004, Mostar, BiH
Jedna od najvećih avionskih nesreća u BiH desila se padom aviona makedonske vlade King Air 200 kompanije Beechcraft na području sela Rotimlja, između Mostara i Stoca.
Avion je u 8 sati i 20 minuta izgubio kontakt s kontrolnim tornjem na mostarskom aerodromu.
U nesreći je poginuo tadašnji predsjednik Makedonije Boris Trajkovski.
Osim Trajkovskog, u nesreći su stradali savjetnici iz njegovog ureda Dimka Ilkova-Bošković, Risto Blaževski i Anita Lozanovska, zaposlenik makedonskog Ministarstva vanjskih poslova Mile Krstevski, članovi osiguranja Boris Velinov i Ace Velinovski, te piloti Marko Markovski i Branko Ivanovski.
Razlog dolaska u Mostar bila je Međunarodna investicijska konferencija.
Komisija za ispitivanje uzroka nesreće, koju je formiralo Vijeće ministara, zaključila je da su pad aviona prouzrokovali propust posade, loše održavanje letjelice i nepovoljni vremenski uslovi.
18. januar 1977, Kreševo, SFRJ
Nakon što je vladin Learjet 25 udario u brdo Inač, u nesreći je poginuo tadašnji predsjednik Vlade SFRJ Džemal Bijedić.
Savezni komitet za saobraćaj i veze naveo je da je direktni uzrok nesreće brzina aviona.
Avion je bio na putu za Sarajevo iz Beograda, jer je taj dan Bijedić prisustvovao ispraćaju Josipa Broza Tita u Libiju.
S Džemalom Bijedićem, koji je bio na vrhuncu svoje moći, poginula je i njegova supruga Razija i još šest putnika i članova posade.
