Prisutnost električnih automobila na cestama značajno je porasla. Krajem 2023. godine u svijetu je bilo gotovo 42 miliona električnih vozila, što je 50% više nego prethodne godine.
Međutim, koliko su zaista sveukupno zdravi za okolinu dovodi se u pitanje, kada se u obzir uzme cjelokupan proces funkcionisanja automobila, od proizvodnje do energije kojom se pune.
Proizvodnja je ključna
Proizvodnja baterija koje napajaju električna vozila predstavlja značajan problem za okoliš.
Ove baterije zahtijevaju iskopavanje mnogih metala poput litija, kobalta, bakra, aluminija i nikla, što rezultira velikim emisijama CO2. Prema istraživanju kompanije Volvo, proizvodnja električnog automobila generira 70% više štetnih emisija od proizvodnje klasičnog automobila na fosilna goriva.
Proizvodnja baterija može generisati između 150 i 200 kg CO2 po kWh kapaciteta baterije, prema istraživanju švedskog istraživačkog instituta. Dakle, baterija kapaciteta 100 kWh, koja se koristi u mnogim električnim vozilima, može generisati do 20 tona CO2 tokom proizvodnje.
Rudarenje litija koji sadrže baterije posebno je štetno za okoliš zbog potrebe za ogromnim količinama vode. Pored litija, za baterije se koristi i kobalt i uglavnom se nalazi u državi Kongo. Tamo se proizvodi oko 70% svjetskog kobalta, ali se suočava s neetičkim uvjetima rada, uključujući žene i djecu u rad, podaci su UNICEF-a.
Električni automobili imaju značajno niže emisije štetnih gasova tokom vožnje u poređenju s benzinskim i dizelskim automobilima. Međutim, pored proizvodnje, ukupna emisija štetnih gasova je pitanje i izvora energije kojom se pune vozila. U mnogim zemljama ta energija dolazi iz fosilnih goriva, poput uglja ili gasa. Time se smanjuje prednost za okolinu ovakvih automobila. Bolja varijanta je kada energija dolazi iz obnovljivih izvora energije, poput solarnih ili hidroizvora.
Električni automobili svakako doprinose smanjenju zagađenja okoline tokom vožnje, ali da bi se njihov potencijal potpuno iskoristio, ključne su promjene u proizvodnji, recikliranju baterija i potpuni prelazak na obnovljive izvore energije.
