Porast smrtnosti i sve veći odliv mladih ljudi iz zemlje, pojave su koje u Crnoj Gori posljednjih godina postaju realnost. Usljed povećanog mortaliteta u periodu pandemije koronavirusa, kada je zabilježena najveća stopa smrtnosti od Drugog svjetskog rata, kao i odlaska dominantno mladih ljudi, ukupan broj stanovnika Crne Gore je u konstantnom padu.
Ukupna populacija Crne Gore smanjena je za 0,34 odsto 2021. godine. Dominantan razlog je povećana stopa mortaliteta u periodu pandemije koronavirusa. S toga i podaci Centra za demokratsku tranziciju (CDT) pokazuju da se posljednjih pet godina ukupan broj stanovnika Crne Gore konstantno smanjuje usljed niske stope nataliteta i odlaska mladih iz zemlje.
Iseljavanje stanovništva
Da situacija nije povoljna i da se problemu depopulacije stanovništva mora ozbiljno pristupiti, pokazuje podatak da je u 2022. godini, iz Crne Gore odselilo 1.951 osoba više nego što se doselilo.
Zvanična statistika u dijelu rođenih i umrlih za Crnu Goru vodi se od Drugog svjetskog rata. Podaci pokazuju da je broj novorođenih tokom šezdesetih, sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog vijeka bio iznad 10 hiljada na nivou godine. Nakon toga, broj novorođenih se spušta na nivo oko devet hiljada, da bi u posljednjih deset godina ta brojka bila između 7.200 do 7.500 novorođenih. Najmanji broj rođenih evidentiran je 2011. godine, kada je prijavljeno rođenje 7.215 beba.
Kada je riječ o broju umrlih, najmanje brojke bile su tokom šezdesetih, sedamdesetih, osamdesetih i devedesetih godina prošlog vijeka i kretale su se u rasponu od tri do četiri hiljade umrlih na nivou godinu. Međutim, posljednje dvije decenije raste broj umrlih u Crnoj Gori. Tako je u prvoj deceniji 21. vijeka broj umrlih u prosjeku oko pet hiljada, da bi od 2010. do 2020. godine broj umrlih konstantno išao preko šest hiljada. Tako je bilo do 2020. godine i pojave koronavirusa, kada je brojka umrlih prešla sedam hiljada.
Negativan prirodni priraštaj u 17 od 25 opština
Prethodne dvije godine Crna Gora bilježi negativan prirodni priraštaj. Ipak, podaci za prvih pet mjeseci ove godine pokazuju da je prirodni priraštaj pozitivan. Naime, u tom periodu rođeno je 2.791 beba, dok je istovremeno umrlo 2.741 osoba. Da situacija ipak nije najbolja, svjedoči činjenica da je negativan prirodni priraštaj u čak 17 od ukupno 25 opština.
Pozitivan prirodni priraštaj je zabilježen u Podgorici, Budvi, Rožajama, Tivtu, Tuzima i Zeti, dok je isti broj rođenih i umrlih u Plavu i Ulcinju.
Demografska budućnost sjevera neizvjesna
Jedan od dominantnih razloga ovakvog odnosa između rođenih i umrlih jeste i konstantno iseljavanje stanovništva, posebno sa sjevera Crne Gore.
Sve opštine na sjeveru osim Rožaja bilježe negativan prirodni priraštaj i upravo se stanovništvo sa sjevera Crne Gore najviše iseljava. Ljudi odlaze prema Podgorici i jugu Crne Gore, ali i van granica zemlje. Iako gradovi na sjeveru posjeduju brojne prirodne potencijale i sve su privlačniji turistima, broj stanovnika koji ostaju da žive u ovim njima se iz godine u godinu smanjuje. Tako je iz godine u godinu manji broj stanovnika u Pljevljima, Bijelom Polju, Gusinju, Petnjici, Beranama, Kolašinu, Šavniku, Plavu i drugim gradovima na sjeveru.
Popis stanovništva u novembru
U ovom trenutku ne postoje do kraja precizni podaci koliko stanovnika živi u Crnoj Gori. Posljednji popis stanovništva održan je 2011. godine i prema tadašnjem popisu u Crnoj Gori je živjelo 620 hiljada stanovnika. Novi popis biće održan u novembru ove godine.
Projekcije UN-a
Prema projekcijama Ujedinjenih nacija (UN) iz 2019, negativni demografski trendovi usloviće smanjenje broja stanovnika u Crnoj Gori, pa bi 2050. godine u njoj trebalo živjeti 589.000 stanovnika. To, približno, odgovara populaciji iz popisa 1981. godine.
Do 2100. godine, prema ovim procjenama, Crna Gora će se vratiti na stanje iz 50-ih godina prošlog vijeka, na 454.000 stanovnika.