Glavni pregovarač Srbije Petar Petković prekinuo je prvi sastanak Zajedničke komisije za nestala lica Srbije i Kosova u Briselu.
“Danas smo namjeravali održati prvi sastanak Zajedničke komisije za nestala lica na nivou izaslanika. Sastao sam se odvojeno sa obje strane. Kosovo je predstavilo svoje prioritete. Srbija je saopćila da neće učestvovati na zajedničkom sastanku zbog dešavanja na Kosovu“, naveo je specijalni predstavnik Evropske unije (EU) za dijalog Beograda i Prištine Miroslav Lajčak,
Direktor Kancelarije za Kosovo napustio je razgovore zbog zatvaranja svih paralelnih institucija povezanih sa Srbijom na Kosovu u srijedu.
Zatvaranje paralelnih institucija
Mediji s Kosova i iz Srbije javili su da su zatvorene "paralelne opštine Srbije" u Lipljanu, Obiliću, Prištini, Kosovu Polju, Vučitrnu, Novom Brdu, Kamenici, Vitini, Orahovac i Skenderaju. Zatvoreni su i pošta i poreska kancelarija.
“Zajedničkom akcijom MPB i PK te MINT i MAPL završava se era srpskih opština i paralelnih kriminalnih institucija u Republici Kosovo“, naveo je ranije danas kosovski ministar unutrašnjih poslova Xhelal Svecla.
Evropska unija ranije je potvrdila današnji sastanak ove Komisije, koji je dio Političke deklaracije o nestalim licima iz 2023. godine.
U decembru prošle godine, nakon sastanka glavnih pregovarača, Besnik Bisljimi i Petar Petković su u Briselu usaglasili projektne zadatke za formiranje Zajedničke komisije za nestala lica na osnovu Deklaracije o nestalim licima koju su potpisali predsjednik Srbije Aleksandar Vučić i kosovski premijer Albin Kurti 2. maja 2023.
Međusobne optužbe
Međutim, obaveze iz deklaracije, kao što su potpuni pristup pouzdanim informacijama, stavljanje na raspolaganje svih dokumenata relevantnih za utvrđivanje sudbine nestalih osoba i zajednički rad preko komisije koju vodi EU, nisu ispunjene.
Prema podacima Međunarodne komisije za nestale osobe (ICMP), procjenjuje se da je do kraja sukoba na Kosovu, odnosno juna 1999. nestalo između 4.400 i 4.500 osoba. Blizu 1.700 osoba se i dalje vode kao nestale.
Kosovo i Srbija su se u više navrata međusobno optuživali za nedostatak napretka u potrazi za nestalima.
Reakcije iz EU i SAD-a
Vlasti Sjedinjenih Američkih Država (SAD) upozorile su da današnje zatvaranje paralelnih institucija Srbije na Kosovu predstavlja prijetnju procesu euroatlantske integracije Kosova.
Ambasada SAD-a u Prištini saopćila je da ovaj potez kosovskih vlasti direktno i negativno utiče na Srbe i druge zajednice na Kosovu i da može potkopati težnje Prištine da se pridruži euroatlantskoj zajednici.
Iz Američke ambasade su za lokalne medije naveli da je ovaj potez Prištine opečan savjetima SAD-a i da slabi povjerenje i ograničava mogućnosti SAD-a da pomognu Prištini da obezbijedi bolju budućnost.
“Nastavljamo da pratimo situaciju“, poručili su iz američke ambasade..
Nedavne akcije Kosova protiv struktura koje podržava Srbija, sprovedene u jeku predizborne kampanje za parlamentarne izbore 9. februara, protive se obavezama Kosova prema Evropskoj uniji (EU) u okviru procesa normalizacije, saopštila je Evropska služba za vanjske poslove (EEAS).
„EULEX u skladu sa svojim mandatom prati sprovođenje nedavnih akcija Kosova“, navodi se u izjavi portparola EEAS-a.
Dodaje se da je predviđeno da se status struktura koje podržava Srbija riješi kroz dijalog koji vodi EU.
„Kosovo mora pokazati i ostati dosljedno svojim obavezama u okviru dijaloga uz posredovanje EU i nedavnom ponovnom opredjeljenju za dijalog. Kako je navedeno u zaključcima Evropskog savjeta za 2024. o proširenju, EU će postepeno ukidati mjere u odnosu na Kosovo paralelno sa daljim koracima Kosova za deeskalaciju tenzija na sjeveru, ove akcije ne idu u prilog tom cilju“, dodaje se u saopštenju.
