Veliki broj stranih investitora koji ulažu u Crnu Goru porijeklom je iz Rusije, zvanični su podaci Uprave prihoda i carine Crne Gore.
Vodeći razlog za to je, tvrde ekonomski stručnjaci, rat u Ukrajini koji je ušao u drugu godinu.
Dominantne djelatnosti u kojima ruski državljani otvaraju firme u Crnoj Gori su IT kompanije, jer je ova djelatnost, generalno, najfleksibilnija kada je u pitanju mijenjanje lokacije rada.
„Crna Gora je oduvijek prepoznata od Rusa. Dobar dio naših turista čine upravo građani ove države, stoga je njima ova lokacija od ranije poznata. Crna Gora je, također, naklonjena svima onima koji pokušavaju pobjeći od rata, što je upravo slučaj i sa Rusima koji su od ranije imali određene biznise u svojoj zemlji“, ističe za TRT Balkan Mirza Mulešković, crnogorski ekonomski analitičar.
Rusija je pod opsežnim i, do sada, nezabilježenim sankcijama zbog rata u Ukrajini. Konkretno, Evropska unija je uvela sankcije koje uključuju privredne i pojedinačne, ali i sankcije u području viza.
Evropska unija je ukupno sankcionirala 1.473 osobe i 205 subjekata, a među najistaknutijim sankcionisanim osobama su predsjednik Rusije Vladimir Putin, ministar vanjskih poslova ove zemlje, Sergej Lavrov, te brojni drugi visoki zvaničnici. Istovremeno, sankcije su pogodile, naravno, i banke, političke stranke, preduzeća u vojnom sektoru i ostale.
Stoga, prema dostupnim podacima, vrijednost zamrznute ruske imovine u Evropskoj uniji dostiže 21,5 milijardu eura, dok je vrijednost zamrznute imovine Centralne banke Rusije u Evropskoj uniji i zemljama grupe G7 300 milijardi eura.
Dakle, sve navedeno nikako ne ide u korist privrednicima koji su poslovali u rodnoj državi prije početka agresije na Ukrajinu.
„Sistem je potpuno zatvoren, ambijent je u potpunosti nestabilan, što onemogućava Rusima pozitivno poslovanje u njihovoj državi. Generalno, većina osoba koja je 'preselila' svoje firme van Rusije, pa tako i u Crnu Goru, sarađuje i sa međunarodnim partnerima, a iz Rusije je to, u ovom trenutku, nemoguće. Rusima su, također, brojne transakcije blokirane, stoga je i njihovo plaćanje upitno. Velika većina je, vjerovatno, iskoristila priliku za odlaskom i pitanje je hoće li se uopće u svoju državu i vratiti“, dodaje Mulešković za TRT Balkan.
Ono što je posebno bitno naglasiti jeste da firmu u Crnoj Gori stranci, kao i crnogorski građani, mogu osnovati za samo jedan euro kapitala i do najviše hiljadu i po eura troškova registracije i sve to za sedam dana, nakon čega stranci dobijaju i dozvolu za privremeni boravak.
Stručnjaci smatraju da je upravo to također jedan od vodećih razloga zbog kojih strani državljani otvaraju firme u Crnoj Gori, a Crnoj Gori je, naravno, ovo itekako pogodna situacija jer kroz poreze naplaćuje strancima njihovo poslovanje.
Stranci posluju i u drugim zemljama regije
Prema pisanju medija sa Balkana, pojedini ruski državljani su se zaposlili u srbijanskim kompanijama, ali je i veliki broj njih u Srbiji osnovao vlastite kompanije.
Većina radi u oblasti informacionih tehnologija, a mnogi su samo nastavili da rade svoj posao online. Prebivališta su najčešće pronašli u gradovima kao što su Beograd, Novi Sad i Niš.
Kroz otvaranje firme, stranci na jednostavan način mogu doći do boravišne dozvole u Srbiji. Rusi se konkretno u ovoj balkanskoj zemlji osjećaju prijatno zahvaljujući kulturološkim i vjerskim sličnostima sa Srbima, jezik im je, u dobroj mjeri, blizak, a i geografski položaj Srbije im je privlačan.
Istovremeno, u Hrvatskoj ne preovladavaju ruski državljani kada je u pitanju ova tematika. Naprotiv, nisu ni u prvih deset nacija koje, kao stranci, posluju u ovoj balkanskoj zemlji.
U Hrvatskoj je, prema podacima Državnog zavoda za statistiku, 19.358 poslovnih subjekata u većinskom stranom vlasništvu, a velika većina je u vlasništvu Slovenaca.
Preovladavaju trgovina na veliko i malo, područje nekretnina, građevinarstvo, administrativne i pomoćne uslužne djelatnosti, te usluživanje hrane.