Intenzivni napori Turkiye uspješno su riješili dugogodišnji spor distribucije električne energije u opštinama sa srpskom većinom na sjeveru Kosova, koji traje od kraja rata 1999. godine.
Kosovska kompanija za distribuciju električne energije (KEDS), kojom upravlja partnerstvo vodećih turskih holdinga Limak i Calik, potpisala je u subotu ugovor sa srpskom kompanijom Elektrosever kako bi doprinijeli rješavanju pitanja distribucije električne energije, koje je mučilo opštine sa srpskom većinom godinama, kao i utirući put za normalizaciju Kosova i Srbije.
Miroslav Lajčak, specijalni predstavnik Evropske Unije za dijalog između Beograda i Prištine te Zapadni Balkan, pozdravio je potpisivanje ugovora između KEDS-a i Elektrosevera u izjavi na X-u.
„Ovo je važan korak u sprovođenju Energetskog puta uz podršku EU i na putu normalizacije odnosa između Kosova i Srbije. Čestitke svima koji su to omogućili!” rekao je Lajčak.
U saopštenju KEDS je takođe pozdravio i potpisivanje ugovora za normalizaciju distribucije električne energije u sjevernim kosovskim općinama Sjeverna Mitrovica, Zvečan, Leposavić i Zubin Potok nakon dugog i delikatnog procesa i čestitao uključenim stranama.
U odvojenoj izjavi, Nabila Massrali, glasnogovornica Evropske Unije za vanjske poslove i sigurnosnu politiku, pohvalila je potpisivanje komercijalnog ugovora.
„Ovo je važan korak ka punoj implementaciji Energetskog plana, koji je dogovoren u junu 2022. u okviru dijaloga uz podršku EU-a, omogućavajući implementaciju energetskih sporazuma iz 2013. i 2015. godine“, rekla je.
„Zaključivanje ovog ugovora znači da će Elektrosever početi da snabdijeva strujom četiri opštine s većinskim srpskim stanovništvom na sjeveru Kosova. Time će se okončati neregulisana dosadašnja praksa”, navodi se.
Turski napori
Ankara je također pozdravila ugovor između KEDS-a i Elektrosevera, ocijenivši ga važnim korakom koji pridonosi procesu normalizacije, omogućavajući rješenje problema distribucije električne energije na sjeveru Kosova, navode diplomatski izvori.
Turkiye je uložila velike napore da postigne dogovor između Kosova i Srbije o energetskom pitanju, koje je jedan od najvažnijih elemenata procesa dijaloga Beograda i Prištine, rekli su izvori.
Prema izvorima, Turkiye će nastaviti da podržava proces dijaloga uz razumijevanje da se trajni mir u regiji može uspostaviti samo kroz dijalog i pomirenje, te će nastavit davati konstruktivne doprinose procesu ako to strane zatraže.
Od završetka rata na Kosovu u junu 1999. godine, računi za struju nisu plaćeni u opštinama sa srpskom većinom na sjeveru, a finansijski teret toga snosi Vlada Kosova.
Prema službenim podacima, tekuća situacija, koja je ostala neriješena gotovo 24 godine, uzrokovala je ukupni trošak od 320 miliona eura (otprilike 340 miliona dolara) za Vladu Kosova, početkom 2023.
