Naučnici sa Ohio State University (Državni univerzitet Ohio) ističu da su pušači srednjih godina mnogo podložniji tome da dožive gubitak pamćenja i konfuziju od nepušača.
Srećom, rizik od kognitivnog pada počinje da se smanjuje kada osoba prestane s pušenjem.
Ovo je prvi projekt koji je istraživao odnos između pušenja i kognitivnog pada koristeći jednostavnu samoprocjenu postavljajući ljudima samo jedno pitanje: da li su doživjeli pogoršanje ili češći gubitak pamćenja i/ili konfuziju.
Iako ovo nije prvi projekt koji je utvrdio povezanost između pušenja i demencije, mogao bi otvoriti nove mogućnosti za prepoznavanje znakova kognitivnih problema ranije u životu.
“Veza koju smo uočili bila je najznačajnija u starosnoj grupi od 45 do 59 godina, što ukazuje na to da prestanak pušenja u toj fazi života može imati koristi za kognitivno zdravlje“, kaže viši autor studije Jeffrey Wing, docent epidemiologije, u univerzitetskom saopštenju.
Autori istraživanja nisu uočili sličnu razliku kod najstarijih učesnika studije, što pokazuje da raniji prestanak pušenja vodi do većih zdravstvenih koristi.
Kognitivni pad dvostruko vjerovatniji među pušačima
Podaci korišteni za ovu studiju dolaze iz nacionalnog istraživanja o sistemu za nadzor faktora rizika ponašanja iz 2019. godine.
Taj skup podataka omogućio je autorima istraživanja da uporede mjere subjektivnog kognitivnog pada (SCD) među sadašnjim pušačima, bivšim pušačima koji su nedavno prestali s tom navikom i ljudima koji su prestali pušiti godinama ranije.
Cijela analiza je uključila ukupno 136.018 ljudi starijih od 45 godina, od kojih je oko 11 posto prijavilo subjektivno kognitivno opadanje.
Značajno je da je prevalencija subjektivnog kognitivnog pada među pušačima u studiji bila skoro 1,9 puta veća nego kod nepušača. Prevalencija među onima koji su prestali pušiti prije manje od 10 godina bila je 1,5 puta viša od nepušača.
Vrijeme prestanka pušenja bitno
Također, ljudi koji su prestali pušiti više od decenije prije istraživanja pokazali su prevalenciju subjektivnog kognitivnog pada malo iznad grupe nepušača.
“Ovi rezultati bi mogli ukazivati na to da je vrijeme od prestanka pušenja bitno i da može biti povezano s kognitivnim ishodima“, istakla je Jenna Rajczyk, vodeća autorica studije i studentica doktorskih studija na Državnom koledžu za javno zdravlje Ohio.
"Ovo je jednostavna procjena koja se lako može obaviti rutinski, a u mlađoj dobi nego što je uobičajeno počinjemo uviđati kognitivni pad koji raste do nivoa dijagnoze Alzheimerove bolesti ili demencije", kazala je Rajczyk te dodala:
“To je više lični odraz vašeg kognitivnog položaja kako biste shvatili da li se osjećate kao da niste više tako oštroumni kao nekada."
Mnogi ljudi nemaju pristup detaljnim pregledima ili zdravstvenim stručnjacima, što potencijalne zahtjeve za mjerenje subjektivnog kognitivnog pada čini još učestalijim.
Autori studije naglašavaju da je važno razumjeti da ova iskustva koja su sami prijavili ne predstavljaju dijagnozu, niti potvrđuju da neko ima abnormalni kognitivni pad.
Ipak, oni mogu biti korisni kao dobar i jednostavan alat za široku primjenu.
Istraživanje je objavljeno u naučnom časopisu “Journal of Alzheimers Disease“.
Subjektivni kognitivni pad
Subjektivni kognitivni pad (SCD) pretpostavlja se kao početna manifestacija moždanih promjena povezanih s patologijom Alzheimerove bolesti.
Subjektivni kognitivni pad je definiran kao trajni pad kognitivnih sposobnosti u vlastitom iskustvu u poređenju s prethodno normalnim statusom i nije povezan s akutnim događajem te bi trebao prethoditi blagom kognitivnom oštećenju, karakterizirano objektivnim kognitivnim oštećenjem.
Kognitivne funkcije odnose se na različite procese vezane uz percepciju, pamćenje, pažnju, jezik, govor, prosuđivanje i zaključivanje te se stoga i kognitivni poremećaji vežu uz različita oštećenja navedenih funkcija.
Suprotno dosadašnjim uvjerenjima, novija istraživanja ukazuju da popuštanje kognitivnih funkcija nije normalan dio starenja. Stoga se uvodi termin blagog kognitivnog poremećaja koji definiše blagi kognitivni pad veći od očekivanog za dob i obrazovanje pojedinca, koji ne utječe na njegovu svakodnevnicu.
Njegova prevalencija u populaciji je između 3 posto do 19 posto u osoba starijih od 65 godina. Ovo je posebno važno u praksi ljekara porodične medicine jer kod polovice ovih pacijenata unutar pet godina stanje napreduje do demencije.
Međutim, pravodobnom i pravilnom identifikacijom blagog kognitivnog poremećaja te sekundarnom prevencijom faktora rizika može se zaustaviti razvoj demencije.
