Kardiovaskularne bolesti najsmrtonosnije su bolesti u svijetu zbog činjenice da uzrokuju smrt 50 posto pacijenata koji boluju od hroničnih nezaraznih bolesti.
Trenutno godišnje odnose više od 18 miliona života u svijetu, a predviđa se da će do 2030. godine ta brojka rasti i do 23 miliona.
Pod kardiovaskularnim bolestima podrazumijevamo srčane i moždane udare, povišeni krvni tlak, te aterosklerozu, odnosno bolest koronarnih krvnih žila.
Od spomenutih, najsmrtonosniji su srčani i moždani udari koji godišnje usmrte više od 13 miliona ljudi u svijetu.
Kardiovaskularne bolesti, između ostalog, mogu biti uzrokovane nepravilnom prehranom, korištenjem duhana, manjkom fizičke aktivnosti, konzumacijom alkohola, onečišćenim zrakom i stresom.
No, ključnu ulogu, prije svega, ima genetika, odnosno porodična anamneza.
Struka često upozorava na važnost ranog otkrivanja faktora rizika kroz programe zdravstvenog skrininga kako bi se mogle poduzeti preventivne mjere za sprečavanje srčanog udara, moždanog udara i uopće prerane smrti.
Statistički podaci u regiji
U Hrvatskoj su od kardiovaskularnih bolesti u 2022. godini umrle 22.303 osobe, što čini 39 posto ukupne smrtnosti hrvatskog stanovništva.
„Imajući u vidu starenje populacije, sveprisutnu globalizaciju i urbanizaciju, socioekonomsku situaciju, sveprisutan veliki broj čimbenika rizika, kao što su pretilost, dijabetes, hipertenzija i pušenje, moguće je očekivati sve veće opterećenje kardiovaskularnim bolestima ako se ne poduzmu sveobuhvatne mjere prevencije", upozorava akademik Davor Miličić, upravnik Zaklade Hrvatska kuća srca.
U Bosni i Hercegovini je od ove bolesti samo prošle godine umrlo više od 15.000 stanovnika, a najčešći uzročnik bio je akutni infarkt miokarda.
Istovremeno, u Srbiji je od kardiovaskularnih bolesti u 2022. godini umrlo više od 51.000 osoba, odnosno blizu 141 osoba dnevno, navodi se iz Instituta za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut“.
Kao i u slučaju Bosanaca i Hercegovaca, najčešći uzročnik smrti bio je akutni infarkt miokarda. Iako su najsmrtonosnije, stručnjaci upozoravaju da se njihovo nastajanje, zdravim načinom života, može spriječiti ili dobrim dijelom prolongirati.
„Kao opšte pravilo, čak i ako se osjećate dobro, kontrolirajte krvni tlak svake godine, izbjegavajte pušenje, pazite na obim struka i na kraju, ali ne i najmanje važno, budite fizički aktivni svaki dan“, poručuje bosanskohercegovački kardiolog Midhat Nurkić.
